Primeiro foi a sempre estraña e inhumana Natureza (covid) e agora a maldade dalgúns homes (invasión de Ucraína)… E pasa de dous anos nos que a crueldade do meu abril xa non é só a que cantou Elliot nos primeiros versos do seu poema O ermo: ese cíclico renacer das plantas e das inertes raíces que, coa chegada de cada primavera, contemplamos entre o pasmo e o espanto mentres sentimos o esmorecer das

    Non lle falta razón aos que afirman que o tempo da pandemia é un tempo similar ao da guerra, repetitivo e circular, un bucle vicioso onde, coa axuda duns medios que tenden a converter as noticias en feitos, non pasa nada máis que non sexa a pandemia ou a guerra e que non remata ata que finalizan unha ou a outra. Nós vivimos e sufrimos unha pandemia e, agora, os ucraínos viven e

    Un intenta deixar de ser quen é, ou, alomenos, procura non empeñarse demasiado en selo, aínda correndo o risco de converterse en inimigo dun mesmo. Creo que o intento paga a pena e que non lle faltan razón a aqueles versos de Álvaro Mutis: «A la vuelta de la esquina / te seguirá esperando vanamente / ése que no fuiste, ése que murió / de tanto ser tú mismo lo que eres».  

    Remexendo vellos papeis, atopo un recorte de prensa de fai máis de dous anos: unha entrevista en El Mundo na que Víctor Márquez Reviriego, un dos grandes do xornalismo parlamentario español da Transición, declaraba: «Pasas de querer cambiar el mundo a conformarte con que te limpien la acera». Unha frase tan tópica como conformista e que acostumamos a adxudicar a vellos e xente desenganada. Neste caso penso que acertariamos de cheo. Por entón,

    Remexendo vellos papeis atopei varias cartas de amor, de cando aínda se escribían a man, a máquina ou a ordenador e se enviaban por correo ordinario, electrónico ou fax. Agora manda o texto breve do WhatsApp e as relacións mantéñense e mesmo se cortan a través do móbil. Unha pena para os que somos adictos á correspondencia de case todo tipo, con inclinación cara a de amores e amigos. Para outros, máis desprendidos

    Un dos pequenos praceres que sempre busco na prensa é a lectura daqueles articulistas que son do meu agrado polo que contan e por como o contan, e máis cando poñen en cuestión as miñas ideas con bos e poderosos argumentos. Dos galegos que escribiron en castelán nos xornais, o meu favorito foi e aínda é Cunqueiro, un clásico que non deixo de reler a miúdo e que continua marabillándome e roubándome sorrisos.

    Remexendo na casa en vellos papeis, atopei unas notas que recompilei a comezos dos anos noventa a xeito de receitario a seguir para intentar achegarme a iso que desde os escritores da antigüidade grecolatina coñecemos como a boa vida e que nada ten que ver co negocio da autoaxuda e demais psicoloxías baratas que inzan no mundo editorial, nos medios e nas redes nas últimas décadas. Curiosamente, da boa vida falan dous libros

    «Jamás he visto tanta soledad, tanta tristeza, un cielo más pálido […] Santiago no es ciudad; es un sepulcro», así lle contaba, por carta, Rosalía de Castro a Murguía, a impresión que lle produciu Compostela nada máis chegar de viaxe desde Madrid en decembro de 1861. Semella que a escritora non cambiou a súa percepción sobre a cidade co paso do tempo, polo menos se facemos caso a un dos poemas do seu

    Reapareceu de novo abril, pasou fugaz e xa está entre nós maio florido, «cuando hace la calor […] cuando los enamorados van a servir al amor», como rezaba o anónimo e fermoso Romance del prisionero do Romancero viejo, cantado por Chicho Sánchez Ferlosio e Amancio Prado e que tan apropiado resulta para tempos de confinamento. Tamén era por maio cando o meu señor don Álvaro Cunqueiro lía as Crónicas de Froissart en cabais

  Ler os xornais á primeira hora do día -enténdase, cando consigo erguerme da cama- é un vicio que adquirín na mocidade e que continuo practicando camiño de converterme en aposentado e a pesar da crecente sensación que teño, sobre todo cando consulto os diarios dixitais, de entrar nun deses comercios chineses onde venden de todo e nos que dificilmente consigo orientarme. As veces penso que a inflación desmesurada de información maioritariamente repetitiva, de pouca